سیاره عطارد، نزدیکترین سیاره به خورشید است. فکر میکنید داغترین سیاره هم سیاره عطارد است؟ به نظر شما ممکن است در نزدیکی خورشید یخ وجود داشته باشد؟ با ما همراه باشید.
سال کوتاه و روز بلند
یک روز در عطارد برابر ۱۷۶ روزدر زمین است!
حتما میدانید که هر سیاره دو نوع حرکت دارد: وضعی و انتقالی؛ حرکت انتقالی چرخش سیاره به دور خوشید و حرکت وضعی دوران یک سیاره حول محور خودش است؛ یعنی به دور خودش میچرخد. حرکت وضعی باعث به وجود آمدن شب و روز میشود و حرکت انتقالی سال را به وجود میآورد. در سیاره عطارد به دلیل تفاوت سرعت حرکت و اندازه مدار، هر روز برابر با ۱۷۶ روز در زمین و هر سال برابر با ۸۸ روز زمینی است. بله. درست متوجه شدید؛ یک سال در این سیاره کوتاهتر از یک شبانه روز است!
دومین سیاره داغ!
از آنجایی که سیاره تیر نزدیکترین سیاره به خورشید است و در همسایگی این توپ آتشین قرار دارد، منطقی است که داغترین سیاره هم باشد، اینطور نیست؟ اما عطارد دومین سیاره داغ منظومه شمسی است. داغترین سیاره ونوس است، حتی با اینکه نسبت به تیر از خورشید دورتر است. همینطور عطارد به خاطر اینکه اتمسفری ندارد که دما را تنظیم کنید، رکورد بیشترین تغییرات دمایی در طول روز را بین سیارات منظومه شمسی دارد. دمای این سیاره در گرمترین حالت روز به ۴۵۰ درجه سیلیسوس و در سردترین زمان شب به منفی ۱۷۰ درجه سیلیسیوس میرسد.
اگر میخواهید حقایق علمی بیشتری بخوانید، کلیک کنید.
سیاره دُمدار
جاذبه عطارد برای جذب و نگه داشتن اجسام و قمرها در مدار خودش خیلی کم است، حتی اگر موفق به چنین کاری شود هم به صورت دائمی نیست. به همین دلیل وقتی اتمها به خاطر فوتون خورشیدی یا فرایندهای دیگر از سطح سیاره تبخیر میشوند، ممکن است به صورت یک دم در جهت مخالف خورشید در بیایند. اتمسفر این سیاره از ذرات و اتمهای سطح خود سیاره که توسط باد جابهجا شدهاند، تشکیل شده است. این اتمها به خاطر داغ بودن سطح عطارد از آن دور میشوند و جای خود را به اتمهای جدید میدهند؛ پس جو عطارد مدام در حال تغییر و دگرگونی است.
مقابله یخ و آتش
باور میکنید که نزدیکترین همسایه خورشید و دومین سیاره داغ منظومه شمسی روی سطح خود یخ داشته باشد؟ عجیب به نظر میرسد، اما حقیقت همین است. تصاویری که از فرستندهها به دستمان رسیده است نشان میدهند که شمال و جنوب سیاره بسیار سرد است، حتی نشانهها و مدارکی از وجود یخ در آن قسمتها موجود است. برخی از متخصصان فکر میکنند این یخها توسط شهابسنگها و ذارت مشابه به سطح سیاره عطارد رسیده است.
همچنین سیاره تیر شبهای بسیار سردی دارد؛ اما این چهگونه ممکن است؟ این سیاره کوچک به خاطر نداشتن اتمسفر، تقریبا تمامی گرمای خود را در طول شب از دست میدهد.
چین و چروک
همانطور که گفته شد به دلیل نیروی جاذبه ضعیف عطارد، هیچ قمر یا حلقهای در مدار آن نمیچرخد، اما جالب است بدانید که این سیاره روی سطح خود چین و چروکهایی دارد. به گفته کارشناسان ناسا این ترکهای روی سطح سیاره به دلیل انبساط و انقباض زیاد است. با گرم شدن سیاره در طول روز، حجم آن افزایش مییابد و با سرد شدن هوا با کاهش حجم موجه میشود؛ این فرایند باعث ایجاد این چین و چروکها میشود؛ درست همانطور که ترکهای پوستی روی بدن انسان در اثر چاق و لاغر شدن به وجود میآید. این چین و چروکها در عکس زیر قابل مشاهده هستند.
وزن کم کنید!
همانطور که بارها گفته شد، سیاره عطارد جاذبه کمی دارد. عطارد به خاطر جرم کمتری که نسبت به زمین دارد، جاذبه کمتری هم دارد. عطارد تنها ۳۸ درصد از جاذبه زمین را دارد؛ این یعنی اگر وزن شما در زمین چیزی برابر ۹۰ کیلوگرم باشد، در عطارد تنها ۳۴ کیلوگرم وزن خواهید داشت. پس اگر در عطارد به مهمانی دعوت شدید، نگران وزن خود نباشید.
فلفل نبین چه ریزه!
سیاره عطارد کوچکترین سیاره منظومه شمسی است. قطر این سیاره تنها ۴۸۷۹ کیلومتر است. این در حالی است که قطر زمین ۱۲۷۴۲ کیلومتر است. با این حال که سیاره عطارد اندازه کوچکی دارد، بعد از زمین، متراکمترین سیاره منظومه شمسی هم است. این تراکم و جرم بالا به دلیل وجود فلزات و سنگهای سنگین است.
همچنین جالب است بدانید که سیاره عطارد نزد باستانیان شناخته شده بوده است و حتی نام آن (Mercury) از روی نام یک خدای یونانی که با عنوان هرمس هم شناخته میشود، گذاشته شده است.