درختان کهنسال ایران را میشناسید؟ درختان از سرمایههای طبیعی هر کشوری هستند. شناخت و معرفی درختان کهنسال، به حفظ و نگهداری آنها کمک میکند. باید بدانیم که این درختان چه سرمایههای عظیمی برای ما هستند و در حفظ و نگهداری آنها کوشا باشیم. در ادامه با ما باشید تا با درختان کهنسال ایران آشنا شویم. امید است که در پاسداشت این سرمایههای طبیعی تمام همت خود را به کار ببندیم و با افزایش آگاهی، مانع از نابودی آنها شویم.
میدانید چه حیوانات ایرانی در خطر انقراض هستند؟
سرو ابرکوه
یکی از کهنسالترین درختان ایران سرو ابرکوه است. این درخت با بیش از ۴ هزار سال سن در شهرستان ابرکوه در استان یزد قرار دارد. بعدها که دانشمندانی از ژاپن و روسیه آن را مورد بررسی قرار دادند، عمر درخت را تا ۷ هزار سال تخمین زدند. بنا به افسانههای قدیمی گفته شده که این درخت توسط پسر نوح در بلندای ۲۸ متری کاشته شده است. اوج شکوه این سرو بلند قامت را میتوان در اواسط فصل بهار به نظاره نشست. قامتی که پس از گذر این همه سال، هنوز استوار و سرسبز باقی مانده است.
جالب است بدانید سرو ابرکوه یکی از ۱۰ درخت پیر دنیا است!
درخت چنار خامنه
درخت کهنسال خامنه واقع در استان آذربایجان شرقی، یکی دیگر از کهنسالترین درختان چنار ایران بهحساب میآید. این درخت با ارتفاع ۱۰ متر و قطری ۵/۳۰ سانتیمتری عمری بالغ بر ۱۷۰۰ سال دارد. این درخت در ۷۹ کیلومتری غرب تبریز واقع شده است.
درخت گردوی کمانرستم
یکی دیگر از کهنسالترین درختان ایران با ۱۳۰۰ سال عمر در شهر شهمیرزاد استان سمنان قرار دارد. این سرو کهنسال دو شاخه با زاویهای کمانشکل دارد که بنا به آن به «کمانرستم» شهرت یافته است. درخت گردوی کمانرستم حدود ۱۵ متر طول دارد و در ارتفاع ۳ متری، انشعاب شاخههای آن با زاویه کمان شکل آغاز میشود.
سرو کهنسال خرو
در ابتدای ورودی روستا خرو استان یزد، درخت سروی هزار و ۵۰۰ ساله وجود دارد که ارتفاعش به ۲۵ متر میرسد. اهالی روستای خرو اعتقاد خاصی به این درخت دارند. به گونهای که شبهای جمعه اطراف این سرو شمع روشن میکنند و دخیل میبندند تا حاجتروا شوند.
ارتفاع سرو کهنسال خرو به ۶/۵ میرسد و از این لحاظ یکی از درختان تنومند استان یزد بهحساب میآید. نکته قابل توجه درباره درخت سرو روستای خرو این است که این سرو ۱۰ انشعاب همراه خود دارد. این انشعابات ممکن است بهصورت بذر یا ریشه جوش بهطور طبیعی تکثیر شده باشند.
چنار اسکو
درخت چنار اسکو بر اساس گمانهزنی صورت گرفته بر تنه درخت، دارای قدمتی هزار و ۲۰۰ ساله است. اکنون درخت کهنسال اسکو در بخش مرکزی شهر اسکو و در وسط میدانِ سرسبزی در این شهر قرار دارد. آبشخور این درخت، چشمهٔ «چنار سویی» بود که از زیر این درخت عبور میکرد و از حمام تاریخی بهادری بیرون میزد.
این درخت در طول سالیان دراز به تدریج بر اثر سوانح گوناگون درچار آسیبدیدگیهایی شده است. بخش شرقی آسیب دیده این درخت، ابعادی در حدود ۱۵۰ در ۲۲۰ سانتیمتر دارد. همچنین ابعاد پوسیدگی بخش جنوبی آن حدود ۸۰ در ۱۴۰ سانتیمتر بوده که اکنون تحت حفاظت ویژه قرار گرفته است.
سرو زربین سنگان
اثر طبیعی ملی «سرو زربین سنگان» در استان سیستان و بلوچستان و در ۴۵ کیلومتری شهرستان خاش واقع شده. ارتفاع سرو زربین سنگان حدود ۳۰ متر و قطر تنه درخت ۳ متر است. در زمانهای گذشته زرتشتیان احترام خاصی برای درختان سرو قائل بودند. از این رو آمده است درخت سرو زربین سنگان را موبدان زرتشتی کاشتهاند. اما بعدها با ظهور اسلام برای حفظ این اثر ملی، افراد محلی سرو زرین سنگان را با نامهای میرعمر و سُل معرفی کردند. جالب است بدانید در گذشته مردم به این درخت دخیل میبستند و طلب حاجت میکردند.
چنار کهنسال سیردان
درخت چنار کهنسال سیردان در شهر سیردان استان قزوین واقع شده است. این درخت بزرگترین درخت چنار ایران از نظر حجم تاج پوششی، ارتفاع و وسعت سایهانداز میباشد. درخت کهنسال سیردان بهعنوان یکی از مهمترین ذخایر ژنتیکی گیاهی کشور شناخته میشود. چنار کهنسال سیردان علاوهبر جایگاه طبیعیاش از لحاظ تاریخی و گردشگری نیز حرفی برای گفت دارد. جایگاه تاریخی و گردشگری آن اهمیت این درخت چنار کهنسال را دوچندان کرده است.